Coraz więcej osób wybiera się na wakacje do krajów o odmiennych warunkach klimatycznych i sanitarnych. Szukamy przygód w odległych państwach afrykańskich, azjatyckich czy Ameryki Południowej i Środkowej. Częściej wychodzimy z hotelu, z plaży, aby podpatrzeć świat poza hotelowym murem, spróbować ulicznego jedzenia, porozmawiać z mieszkańcami danego kraju, poczuć atmosferę tropikalnego lasu, czy sawanny. Trzeba jednak pamiętać, że wakacje w gorącej strefie klimatycznej mogą okazać się trudne dla naszego organizmu. Należy zachować ostrożność i poznać profilaktykę chorób tropikalnych, aby nie nabawić się niepotrzebnych dolegliwości zdrowotnych podczas podróży lub po niej.
Co warto zrobić przed wyjazdem?
Najpierw zacznijmy od wizyty u lekarza medycyny podróży, medycyny tropikalnej. Lekarz zaleci odpowiednie szczepienia oraz profilaktykę przed podróżą, leki przeciwmalaryczne. Taką wizytę warto zaplanować na 6-8 tygodni przed wyjazdem. Czas ten pozwoli na przyjęcie wymaganych szczepień, uzupełnienie apteczki podróżnej, zakup leków przeciwmalarycznych i preparatów przeciw insektom oraz dopytanie o wszelkie problemy zdrowotne, które mogą, choć nie muszą, pojawić się w czasie egzotycznych podróży.
Szczepienia przed podróżą
W wielu krajach o klimacie gorącym występują choroby, na które nie byliśmy w Polsce szczepieni według polskiego kalendarza szczepień. Podróżujący do krajów o odmiennej strefie klimatycznej muszą podać się szczepieniom obowiązkowym lub zalecanym, które są określone w Międzynarodowych Przepisach Zdrowotnych Światowej Organizacji Zdrowia. Obecnie powyższe przepisy sanitarne wymieniają jako obowiązkowe jedynie szczepienie przeciwko żółtej gorączce, inaczej nazywanej żółtą febrą. Szczepienie przed nią jest obowiązkowe w 28 krajach endemicznego występowania tej choroby w Afryce i 13 krajów Ameryki Południowej. Szczepienie powinno zostać wykonane co najmniej na 10 dni przed wyjazdem i udokumentowane w tzw. Międzynarodowej Książeczce Szczepień (International Certificate of Vaccination and Prophylaxis), która jest oficjalnym dokumentem potwierdzającym przebycie szczepień lub innej formy profilaktyki przed podróżą. Kolejnym szczepieniem obowiązkowym zatwierdzonym przez WHO jest szczepienie przeciwko meningokokom dla tych, którzy udają się do Arabii Saudyjskiej.
Szczepienia zalecane to między innymi te przeciw: cholerze, durowi brzusznemu, błonicy, tężcowi, krztuścowi, WZW typu A, WZW typu B, Poliomyelitis, japońskiemu zapaleniu mózgu, kleszczowemu zapaleniu mózgu. O tych szczepieniach warto porozmawiać z lekarzem. Przed wylotem do danego kraju należy upewnić się jakie obowiązują tam przepisy dotyczące szczepień, aby uniknąć problemów na granicy i ewentualnie podczas pobytu.
Apteczka podróżna
Bez względu na to czy wyjazd jest zorganizowany, czy indywidualny warto przed nim skompletować swoją apteczkę podróżną. Co w niej powinno się znaleźć? Leki przyjmowane codziennie z powodu chorób przewlekłych, w ilości wystarczającej na cały okres podróży (najlepiej jest je mieć w oryginalnych opakowaniach). Lek przeciwmalaryczny jeśli wyjazd jest do kraju występowania malarii, leki przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, lek przeciwalergiczny, adrenalina w ampułko-strzykawce dla osób uczulonych na jad owadów, kremy przeciwsłoneczne z wysokim filtrem UV, pomadka ochronna do ust z filtrem UV, okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV, krem przeciwzapalny/ przeciwbakteryjny/ przeciwgrzybiczy, żel przeciwświądowy po ukąszeniu owadów, żel do odkażania skóry rąk, żel lub krem na oparzenia słoneczne, 3% woda utleniona, repelenty w kremie lub aerozolu odstraszające owady z zawartością 30-50% DEET lub 20% ikarydyny, krople nawilżające do oczu, podstawowe materiały opatrunkowe, leki przeciwbiegunkowe, elektrolity, prebiotyki w kapsułkach, nożyczki, scyzoryk, pęseta.
Profilaktyka w tropikach
Działania zapobiegające chorobom to najlepszy sposób na udane wakacje, a także czas po wakacjach. Statystyki pokazują, że turyści podróżujący do krajów strefy gorącej przywożą ze sobą różne choroby u nas niespotykane takie jak np. malaria, denga, gorączki niewiadomego pochodzenia, problemy jelitowe i inne. Warto pamiętać o kilku zasadach i zachować ostrożność.
- Przed jedzeniem myć ręce wodą z mydłem, stosować żele, chusteczki ze środkiem dezynfekcyjnym
- Odpowiednio nawadniać się, pić wodę tylko butelkowaną oryginalnie zamkniętą lub wodę przegotowaną
- Nie pić napojów z lodem niewiadomego pochodzenia
- Unikać jedzenia żywności pochodzącej od ulicznych sprzedawców, gdzie widzimy, że warunki przygotowania nie spełniają żadnych zaleceń sanitarnych
- Spożywać lokalne jogurty i kefiry w oryginalnych opakowania
- Przed ekspozycją na słońce używać kremów z filtrem UV, nosić okulary przeciwsłoneczne oraz okrywać głowę, unikać picia zbyt dużej ilości alkoholu i kawy (są odwadniające)
- Stosować środki odstraszające owady ( w tym komary, przenoszące różne choroby) 30-50% DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide) lub 20% ikarydynę, nosić odpowiednie ubrania (długie nogawki spodni i rękawy koszul), stosować w zamkniętych pomieszczeniach moskitiery nad miejscem do spania
- Pamiętajmy o śnie, co najmniej 7 godzin na dobę, odpoczynku w najgorętszej porze dnia (sjesta) oraz unikaniu nadmiernego wysiłku w pierwszych dniach pobytu np. wysokogórskiej wspinaczki
- Przed wyjazdem w strefy tropikalne należy zaopatrzyć się i przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza leki przeciwmalaryczne.
Po powrocie
Wielu turystów wraca z podróży zdrowych i zadowolonych. Jednak jeśli pojawią się jakieś dziwne objawy, pogorszenie stanu zdrowia należy niezwłocznie udać się do lekarza. Im wcześniej zostanie rozpoznana choroba tym większe szanse na szybki powrót do zdrowia.
Miłych i udanych wakacji nie tylko w tropikach.
