Wedle WHO co 8 osoba na świecie, cierpi na otyłość, choroby te są wpisane na listę światowych pandemii, dotyczą zarówno dorosłych, jak i młodzieży czy dzieci. Najprostszą przyczyną otyłości jest zwykle nadmierna podaż kalorii przy zredukowanym/znikomym współczynniku ruchu, lecz czasami przyczyny mogą być bardziej złożone i zależeć nie tylko od diety. Wśród tych czynników wymienia się: stres, psychologiczne aspekty, brak skutecznej motywacji, jak również przyczyny hormonalne. Poznaj hormony otyłości utrudniające skuteczną redukcję wagi.
Grelina – hormon głodu
Za sekrecję tego hormonu odpowiadają głównie komórki żołądka, dodatkowo małe ilości greliny produkowane są przez przysadkę mózgową, podwzgórze, jelita i inne narządy. Jej produkcja ma ustalony dobowy rytm: największe wydzielanie ma miejsce wieczorem i w nocy, znacząco wzrasta też przed posiłkiem i w trakcie głodu. Stężenie greliny znacznie spada ok 1-2godz po jedzeniu. Naukowcy wykazali, iż jej poziom wykazuje korelację z aktywnością fizyczną i ilością snu – u osób aktywnych fizycznie i wyspanych, poziom greliny w naturalny sposób ulegał obniżeniu, zaś przy odnotowanym niedoborze snu stężenie ulegało podwyższeniu, powodując wzrost apetytu i finalnie, masy ciała. Ilość greliny ulega też powiększeniu przy stresie, stąd może wynikać pokusa podjadania, gdy jesteśmy w sytuacji silnego napięcia umysłowego.
Leptyna – hormon sytości
Ten hormon produkowany jest głównie przez komórki tłuszczowe organizmu, zatem masa tkanki tłuszczowej oraz wielkość adipocytów (czyli komórek tłuszczowych), koreluje dodatnio ze stężeniem leptyny we krwi. Poziom leptyny, w przeciwieństwie do greliny, ulega obniżeniu w czasie stosowana restrykcyjnej diety. Leptyna obniża poziom głodu; u osób z prawidłowym metabolizmem, podwyższony poziom tego hormonu, oznacza odczucie sytości. U osób otyłych notuje się podwyższone stężenie leptyny, któremu towarzyszy zjawisko leptynooporności, które uniemożliwia jej prawidłowe działanie. Ten stan oznacza, iż mimo wyższego poziomu tego hormonu, pacjent nadal odczuwa głód, a uczucie sytości w ogóle się nie pojawia. Stad może wynikać fakt, iż osoby z nadwagą i otyłością mają często silne problemy z redukcją wagi i zmiana stylu odżywiania się.
Adiponektyna
Jest kolejną substancją produkowana przez adipocyty, odpowiada za metabolizm glukozy i tłuszczów w organizmie. Wpływa na kontrolę apetytu, działa ochronnie na nabłonek naczyń krwionośnych wykazuje działanie antymiażdżycowe. W badaniach krwi spadek jej poziomu może odznaczać predyspozycje do wystąpienia potencjalnie otyłości, nadciśnienia tętniczego, zmian naczyniowych, insulinooporności, bądź cukrzycy typu 2.
Insulina – hormon z trzustki
Jest głównym czynnikiem wpływającym na prawidłową gospodarkę glukozy w organizmie. Często obserwuje się wyższy poziom insuliny u osób otyłych niż u szczupłych, co również może promować powstawanie nadmiernej masy ciała. Warto tez zwrócić uwagę na zjawisko insulinooporności, co może skutkować stanem nadmiernego przyrostu masy ciała pomimo normalnej diety lub problemami jej redukcji, nawet przy wprowadzeniu ograniczeń kalorycznych i zwiększeniu aktywności fizycznej.
Powyższe hormony to tylko kilka z długiej listy biologicznych „winowajców” otyłości. Niestety, hormony w żaden sposób nie podlegają naszej kontroli w organizmie. Z kolei na bilans naszych posiłków, aktywność fizyczną i jakość snu – wpływamy w całości my sami. Warto wiec skupić się na tym, na co mamy wpływ i podjąć walkę z nadmiarowymi kilogramami!