Naturalne metody lecznicze przeżywają renesans. Nowoczesna medycyna i farmakoterapia nie zawsze są w stanie w pełni zaradzić chorobom, które dotykają współczesnych. Poszukujemy wsparcia w ziołolecznictwie a także coraz częściej w balneologii, czyli samodzielnej wiedzy medycznej wykorzystującej do leczenia, profilaktyki, rehabilitacji i częściowo diagnostyki naturalne surowce lecznicze tj. wody mineralne, gazy lecznicze, peloidy i walory klimatyczne. Lecznicze właściwości wody dostrzegali już starożytni. W jaki sposób i w jakich schorzeniach może pomóc nam woda mineralna?
Woda lecznicza
Bez wody nie da się żyć. To fakt, z którym nikt nie dyskutuje. Woda może nas zatruć, ale również pomóc leczyć różne choroby. To jaką wodę będziemy uznawać za leczniczą określa prawo geologiczne i górnicze. Zgodnie z definicją wodami leczniczymi określa się obecnie wody podziemne nie zanieczyszczone pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, odznaczające się naturalną zmiennością cech fizycznych i chemicznych o zawartości rozpuszczonych składników mineralnych stałych nie mniej niż 1000 mg/dm3 lub jednego z wymienionych poniżej składników: jonu żelazawego – nie mniej niż 10 mg/dm3, jonu fluorkowego – nie mniej niż 2 mg/dm3, jonu jodkowego – nie mniej niż 1 mg/dm3, siarki dwuwartościowej – nie mniej niż 1 mg/dm3, kwasu metakrzemowego – nie mniej niż 70 mg/dm3, radonu – nie mniej niż 74 Bq/dm3 i dwutlenku węgla niezwiązanego – nie mniej niż 250 mg/dm3.
W związku z tym możemy wyróżnić różne typy wód leczniczych, którym przypisywane są właściwości terapeutyczne. Oto te, które występują w Polsce: wody kwasowęglowe i szczawy, wody siarczkowe, wody jodkowe, wody żelaziste, wody fluorkowe , wody krzemowe. Wody te wykorzystywane są w balneoterapii na trzy sposoby: jako kurację pitną, jako kąpiele lecznicze i jako aerozoloterapię.
Do wód po zdrowie
Od kilku lat panuje moda na pobyty w SPA. Masaże, ćwiczenia, basen, zabiegi kosmetyczne czy te z zakresu medycyny estetycznej, pełny relaks. To z pewnością pomoże odprężyć się, nabrać sił, ukoić zestresowanego ducha. Ale, co jeśli cierpimy na przewlekły ból pleców, zwyrodnienia stawów, choroby układu krążenia? Może warto pomyśleć o pobycie w uzdrowisku i skorzystać z zabiegów sanatoryjnych, które wykorzystują terapeutyczne walory wód, borowin i innych dobrodziejstw, w które wyposażone są gabinety poszczególnych sanatoriów. Uzdrowiska oferują dużo, szczególnie wodę mineralną, z której można korzystać na różne sposoby.
Kuracje pitne
Kuracja pitna opiera się na mineralnych wodach leczniczych. Pacjent ma zalecone przez lekarza picie odpowiedniej wody w zależności od swoich schorzeń. Częstotliwość i ilość ustala lekarz uzdrowiskowy. Z pewnością wiele osób kojarzy wodę Jana, która wykazuje działanie moczopędne i zaleca się ją przy kamicy nerkowej, o takie właśnie wody chodzi. Każde uzdrowisko w Polsce może pochwalić się swoim źródłami, które wykazują indywidualne działania np. szczególnie polecane w chorobach przewodu pokarmowego, alergiach, problemach ginekologicznych, czy osłabionym układzie immunologicznym.
Dobroczynne składniki wód mineralnych można również wykorzystywać podczas inhalacji. Dobrze działają w przypadku problemów z drogami oddechowymi.
Kąpiele lecznicze
Kąpiele lecznicze to najbardziej znany i lubiany element balneoterapii. W polskich uzdrowiskach możemy skorzystać z kąpieli kwasowęglowych, siarczkowych i siarczkowo-siarkowodorowych, radoczynnych oraz solankowych. Kąpiele lecznicze stosowane są przede wszystkim przy schorzeniach narządów ruchu, dermatologicznych, neurologicznych, kardiologicznych oraz naczyń obwodowych. Kąpiele mineralne mogą być wykonywane w naturalnych wodach leczniczych lub przy zastosowaniu roztworów soli (kąpiele solankowe) i gazów technicznych (kąpiele kwasowęglowe). Kąpiele lecznicze stymulują cały organizm do działania, wywołują wiele miejscowych i ogólnych reakcji ciała.
Kąpiele solankowe zalecane są zazwyczaj osobom, które powinny znormalizować ciśnienie krwi poprawić sprawność serca, polepszyć regulację krążenia. Solanki zawierające jony potasu, magnezu, wapnia, jodu czy bromu, mogą pomóc w przypadku chorób zwyrodnieniowych stawów, przewlekłego zapalenia zatok, schorzeniach skórnych czy nerwicach wegetatywnych, a nawet otyłości poprzez pobudzenie przemiany materii.
Kąpiele siarczkowe mają działanie przeciwzapalnie i regenerujące na tkankę łączną. Korzystnie działają w miażdżycy naczyń tętniczych oraz obniżają poziom cholesterolu, a także wzmagają odporność na infekcje. Na skórę działają regenerująco, przeciwpasożytniczo i przeciwgrzybicznie, powoduję jej uelastycznienie, sprzyjają jej odżywieniu i odnowie. Pomagają przy leczeniu łuszczyć, atopowego zapalenia skóry, mogą być również pomocne w schorzeniach zwyrodnieniowych stawów i kręgosłupa, w przypadku rwy kulszowej, reumatoidalnego zapalenia stawów, reumatyzmu.
Kąpiele kwasowęglowe zawierają dwutlenek węgla. Kąpiele tego typu dobrze działają na naczynia krwionośne i obniżenie ciśnienie tętnicze, korzystnie wpływają na pracę serca, poprawiają wentylację płuc, polepszają nastrój, obniżają stężenie glukozy, poziom cholesterolu we krwi. W sanatoriach stosowane są również suche kąpiele z użyciem dwutlenku węgla, które poprawiają krążenie obwodowe i centralne, zmniejszają napięcie układu nerwowego, łagodzą ból, a także mają właściwości relaksujące. Istotną cechą kąpieli kwasowęglowych jest ich temperatura, niższa niż temperatura ciała – konsekwencja tego jest aktywizacja reakcji chroniących przed utratą ciepła.
Kąpiele radonowe są zalecane w przypadku schorzeń reumatycznych, narządu ruchu, miażdżycy, nadciśnienia, reumatoidalnego zapalenia stawów, zaburzeń czynnościowych krążenia obwodowego. Łagodzą też niektóre dolegliwości w okresie menopauzy.
Każda kąpiel lecznicza ma również swoje przeciwwskazania, które należy poznać. Kąpiele lecznicze trzeba wykonywać w seriach, aby przyniosły rezultaty. W uzdrowiskach to lekarz zleca cykl kąpieli ich czas i częstotliwość.
Kąpiele lecznicze w domu
Nie zawsze mamy możliwość wyjazdu do uzdrowiska. Kąpiele lecznicze możemy też stosować w domu. Wtedy należy zaopatrzyć się w odpowiednie preparaty dostępne w sklepach zielarskich i zastosować je zgodnie ze wskazaniami na opakowaniu. Przyniosą one z pewnością upragniony relaks i ulgę w niektórych dolegliwościach.
