Pomidory z bazylią to danie, które wszyscy znamy. Smakuje świetnie. Ale czy zastanawialiście się, jakie właściwości zdrowotne ma bazylia. To zioło, to ciekawy dodatek do dań i naszego zdrowia, szczególnie wykorzystuje się go to wsparcia układu pokarmowego. Warto ją mieć zawsze pod ręką, w formie suszonej i świeżej. Sok z bazylii świetnie też łagodzi zmiany po ukąszeniu owadów.
Bazylia Pospolita (Ocimum basilicum) (bazylia ogrodowa).
Bazylia pospolita jest rośliną jednoroczną, o prostej, wzniesionej łodydze, niezbyt głębokim, ale rozgałęzionym systemie korzeniowym. Roślina wyrasta do 50 cm. Liście jasnozielone, gładkie, mięsiste. Łodyga i liście pokryte są włoskami gruczołowymi wytwarzającymi olejek eteryczny. Na szczytach pędów znajdują się drobne, żółtawe, lub różowawe kwiaty. Kwitnie od czerwca do października, jest rośliną miododajną, odstrasza komary. Oryginalnie bazylia pochodzi z tropikalnej części Azji i Indii. Obecnie uprawiana jest w większości rejonów świata. Bazylia jest jedną z najstarszych roślin leczniczych.
Uprawa
Bazylia jako roślina klimatu ciepłego lubi stanowiska nasłonecznione, ciepłe. Gleba, na której najlepiej rośnie musi być żyzna i wilgotna, lżejsza i średniozwięzłą o odczynie obojętnym lub zasadowym. Nie znosi gleb ciężkich gliniastych o zbitym podłożu. Wymaga dużo ciepła i długiego okresu wegetacji oraz dobrego zaopatrzenia w wodę. Bazylia rozmnaża się z nasion. Wysiewa się ją bezpośrednio do gruntu w połowie maja lub do inspektów w marcu. Z reguły uprawia się ją na dużych plantacjach surowcowych , w ogródkach, na balkonach lub w donicach w domu.
Zbioru ziela dokonuje się w początkowym okresie kwitnienia a do celów przyprawowych liście bazylii zbiera się przed kwitnieniem. Pędy roślin ścinane są dość wysoko nad ziemią. W celu prawidłowego wysuszenia ziela, po ścięciu nie pozostawia się go na słońcu, nie ugniata, tylko jak najszybciej przenosić do suszarni. Ziele bazylii rozkłada się dość cienką warstwą w miejscu zacienionym i przewiewnym. Temperatura w suszarni nie może przekroczyć 35 stopni Celsjusza, aby nie stracić olejku eterycznego. Ziele po wysuszeniu powinno zachować naturalną jasnozieloną barwę oraz swój swoisty aromat. Po wysuszeniu wkłada się ziele do papierowych toreb, można również przechowywać w szklanych naczyniach z dala od światła. Z jednego ha dobrze prowadzonej plantacji uzyskuje się średnio od 1,2 do 2 ton surowca.
Zastosowanie w lecznictwie
Ma działanie przeciwbakteryjne, spazmolityczne i wiatropędne. Bazylie stosuję się jako środek pobudzający wydzielanie soku żołądkowego i regulującego trawienie, wspomagająco przy chorobie wrzodowej żołądka. Bazylia wykazuje działanie rozkurczające i wykrztuśne. Wyciągi z ziela stosowane są w zaburzeniach trawienia i stanach zapalnych błon śluzowych (również do płukania w zapaleniach jamy ustnej i gardła. Działa również uspakajająco na układ nerwowy. Zapobiega wzdęciom, odbijaniom. Stosuje się również wspomagająco w schorzeniach nerek i pęcherza moczowego.
Świeże liście lub sok stosuje się po ukąszeniu owadów. Bazylia jest coraz rzadziej stosowana w lecznictwie, natomiast jest szeroko używana jako przyprawa do potraw.
Metylochawikol po metabolicznej aktywacji działa mutogennie, z tego powodu nie jest wskazane stosowanie olejków eterycznych.