O bliźniakach jednojajowych mówi się, że to naturalne klony, wyglądają tak samo, mają ten sam zestaw genetyczny, nawet w rodzinie zdarzają się pomyłki z rozróżnieniem dwójki identycznych malców. Skąd się biorą bliźnięta, czy obecnie rodzi się ich więcej, czy ciąża mnoga zawsze kończy się cesarskim cieciem?
Jedno czy dwujajowe?
Rozróżniamy dwa rodzaje bliźniąt: jedno- i dwujajowe. Przy bliźniętach jednojajowych, dochodzi do zapłodnienia jednym plemnikiem jednej komórki jajowej, która następnie w wyniku podziałów dzieli się na dwa niezależne płody (tzw. ciąża monozygotyczna). W zależności, jak szybko nastąpi rozdział, powstające embriony mogą mieć wspólne lub całkowicie oddzielne wody płodowe, jak kosmówka i owodnia; może dojść nawet do wytwarzania dwóch oddzielnych łożysk. Drugi rodzaj bliźniąt to dwujajowe, zwane tez dwuzygotycznymi, gdzie zapłodnieniu przez dwa plemniki ulegają dwie komórki jajowe. To właśnie bliźnięta jednojajowe są swoimi genetycznymi kopiami, dostają identyczny zestaw chromosomów pochodzący z jednej zygoty (połączenie jajeczka z plemnikiem, które ulega dalszym podziałom), zaś bliźnięta dwujajowe podobieństwem będą przypominać rodzeństwo urodzone w tej samej rodzinie, w wyniku oddzielnych ciąż.
Jak często zdarzają się ciąże mnogie?
Prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży mnogiej określa wzór pochodzący z tzw. reguły Hellina, które wynosi dla ciąży bliźniaczej 1,25% wszystkich ciż, dla trojaczków 0,015%, dla czworaczków 0,00019%. W przypadku ciąży bliźniaczej zdecydowaną większość stanowią ciąże dwujajowe. Uważa się że ciąża monozygotyczna jest dziełem czystego przypadku, z kolei na ciążę dwuzygotyczna mają wpływ pewne czynniki, jak: wiek matki (tzn. po 30-40 roku życia dochodzi częściej do sytuacji, gdy uwolnione są więcej niż jedna komórka jajowa na cykl), otyłość, oddziaływania hormonalne, występowanie bliźniąt w rodzinie matki. Szansa na urodzenie bliźniąt rośnie również w przypadku zapłodnienia pozaustrojowego oraz na skutek stosowania terapii hormonalnych, preparatów stymulujących owulację, które mogą zwiększać szanse na zapłodnienie więcej niż jedna komórka jajowa. Statystycznie, częściej dochodzi do ciąży bliźniaczej u kobiety, która już jest mamą co najmniej dwójki dzieci (często również wcześniej urodzonych bliźniaków). Wedle ekspertów, obecnie dochodzi do częstszego występowania ciąży mnogich, szacuje się iż przez ostanie 30 lat prawdopodobieństwo urodzenia bliźniąt wzrosło dwukrotnie.
Podwójna radość
Obecnie, prawie zawsze przy ciąży mnogiej pojawiają się wskazania do rozwiązania jej przez cesarskie ciecie. Ryzyko powikłań jest zbyt wysokie, poród naturalny może być zagrożeniem zdrowia matki i dzieci. W przypadku ciąży mnogiej często dochodzi do porodu przedwczesnego, z cięciem, dość rzadko zdarza się poród w zaplanowanym terminie. Ryzyko powikłań w przebiegu ciąży jest również wyższe (statystycznie częściej występuje: niewydolność cieśniowo-szyjkowa, wielowodzie, stan przedrzucawkowy, nasilone nudności, znaczne przybieranie na wadze, duszności, obrzęki), ciężarna zwykle jest pod stałą opieką lekarską z szeregiem dodatkowych zaleceń medycznych. Występują też powikłania i zagrożenia typowe dla ciąży mnogiej (np. zespół przetoczenia krwi miedzy płodami) dlatego ciąża mnoga to podwójna radość, ale tez podwójna ochrona matki i dzieci, jako ciąży podwyższonego ryzyka.
